Τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια αποτελούν αποσπασματική λύση. Μονόδρομος είναι το ΕΝΙΑΙΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ, με ένα Ενιαίο Ανώτατο Ίδρυμα σε κάθε Γεωγραφική Περιφέρεια και φυσικά Ενιαία Επιστημονικά και Επαγγελματικά Επιμελητήρια για όλους τους Αποφοίτους…

Για άλλη μια φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας πορίσματα για την Ανώτατη Εκπαίδευση… Πορίσματα και προτάσεις από την Κυβέρνηση και τα Κόμματα. Πορίσματα που αναπαράγουν τετριμμένες -κατά βάση- απόψεις, με έλλειψη οράματος και προοπτικής, καθώς το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει αποτύχει παταγωδώς να αντιληφθεί τις ανάγκες της αγοράς και της κοινωνίας. Σήμερα 33 χρόνια μετά την ίδρυση των ΤΕΙ, ήρθε η ώρα να δοθεί λύση στις χρόνιες παθογένειες του Εκπαιδευτικού μας συστήματος που έχει ως συνέπεια τα γνωστά προβλήματα που έχουν ως επακόλουθο τις νοσηρές συνθήκες στην άσκηση του επαγγέλματος για δεκάδες χιλιάδες πτυχιούχους.

Από διάφορες πλευρές ακούστηκε ξανά το σενάριο της μετονομασίας των ΤΕΙ σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια… Αναρωτιέμαι όμως, σήμερα τα ΤΕΙ τι είναι; Το πρώην ΤΕΙ Πειραιά που μετονομάστηκε επισήμως -με πρωτοβουλίες και αποφασιστική δράση της Διοίκησής του-, σε University of Applied Sciences τι διαφορά έχει από Τεχνολογικό Πανεπιστήμ

ιο; Πέρα όμως από την «καλύτερη έξωθεν μαρτυρία» που αναμφισβήτητα προσδίδει ο νέος τίτλος, τα προβλήματα δεν παραμένουν τα ίδια; Είναι κοινός τόπος ότι θα ήταν επιστημονικά ορθότερη η επιλογή της σύμπτυξης του Πανεπιστημίου Πειραιά και του ΑΕΙ Πειραιά Τ.Τ. σε ένα νέο Ενιαίο Ίδρυμα, με τη μετεξέλιξη της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών σε Πολυτεχνική Σχολή και τη συγχώνευση των ομοειδών τμημάτων που λειτουργούν στα δύο Ιδρύματα με αντίστοιχο πρόγραμμα και διάρκεια σπουδών (Διοίκηση Επιχειρήσεων και Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Επιστήμης). Κάτι τέτοιο θα αναβάθμιζε συνολικά και τα δύο Ιδρύματα και θα έδινε νέες προοπτικές σε φοιτητές και ακαδημαϊκό προσωπικό, θα προωθούσε την έρευνα και θα διευκόλυνε τις σχέσεις με Ιδρύματα του Εξωτερικού αλλά και τη σύνδεση με αγορά εργασίας. 

Κάποια χρόνια πριν, η πρόταση των Τεχνολογικών Πανεπιστημίων είχε νόημα. Σήμερα όμως; Ποιος ο λόγος της διαιώνισης του δυισμού; Πριν απαντήσει κανείς επικαλούμενος το παράδειγμα της Γερμανίας, θα αναρωτηθώ τι διαφορά έχουν σήμερα το Πολυτεχνείο και οι Πολυτεχνικές Σχολές από τη λογική των Τεχνολογικών Πανεπιστημίων;

*(Το σύστημα Ανώτατης εκπαίδευσης της Ελλάδας όλα αυτά τα χρόνια αποτελείται από ιδρύματα Πανεπιστημιακής 4ετούς φοίτησης, Πολυτεχνικής 5ετούς και Τεχνολογικής 4ετούς, λειτούργησε κατά το «Γερμανικό Πρότυπο» το οποίο όμως έχει ήδη καταργηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω υιοθέτησης 3ετούς bachelor για τη συντριπτική πλειοψηφία των προγραμμάτων σπουδών της  ανώτατης τεχνικής εκπαίδευσης. Τονίζεται δε, ότι διαχρονικά στα αντίστοιχα «γερμανικά ΤΕΙ» (Fachhochshulen) παρέχεται η δυνατότητα πλήρους άσκησης του επαγγέλματος, κάτι το οποίο στην Ελλάδα «ξεχάστηκε» κατά την υιοθεσία του συστήματος).

Ακόμα και αν έρθουν με τυμπανοκρουσίες τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια, σε λίγο θα αναζητούμε ξανά νέες ρυθμίσεις…

Γιατί να διαιωνίζουμε το διαχωρισμό των Αποφοίτων σε δύο κατηγορίες; Προφανώς δεν αναφέρομαι μόνο στους Μηχανικούς… Ποιος ο λόγος διαφοροποίησης σε ΠΕ και ΤΕ, αποφοίτων Τμημάτων όπως η Διοίκηση Επιχειρήσεων, η Νοσηλευτική, η Βιβλιοθηκονομία;

Αναμφισβήτητα τα τελευταία χρόνια έγιναν σημαντικά βήματα. Οι σημαντικότεροι σταθμοί αυτής της πολύχρονης διαδρομής ήταν:

Α) Ο Νόμος 2916/2001 (ολοκληρώθηκε με τον 3549/2007) που ήρθε ως αποτέλεσμα των μαζικών φοιτητικών κινητοποιήσεων της δεκαετίας του ’90 αλλά και της πιεστικής απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ξεκαθάρισε ότι τα ΤΕΙ ανήκουν στην Ανώτατη Εκπαίδευση, βάζοντας τέλος στον «ερμαφροδιτισμό» του 1404/83, και φυσικά οι διατάξεις που έδωσαν τη δυνατότητα στα Ιδρύματα να διοργανώνουν αυτοδύναμα Μεταπτυχιακά (παραμένοντας δυστυχώς ακόμα η εκκρεμότητα των Διδακτορικών).

Β) Η ψήφιση της παραγράφου ΙΓ.12 του Ν.4254/2014 με την οποία καταργήθηκαν οι διατάξεις του Ν.4663/1930 που όριζαν ποιος ασκεί το επάγγελμα του Μηχανικού στη χώρα, 84 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή τους! Ορίζοντας ρητά ότι το Επάγγελμα του Πολιτικού Μηχανικού ασκούν όλοι οι Διπλωματούχοι της αντίστοιχης ειδικότητας, όλων των Τμημάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης της Χώρας μας, ακυρώνοντας έτσι το σκεπτικό όλων των αρνητικών αποφάσεων των Ανώτατων Δικαστηρίων της Χώρας που βασίζονταν στο Νόμο του 1930 (η ψήφιση ήρθε μετά από την επιμονή μιας ομάδας συναδέλφων και τη σθεναρή στάση του τότε Υπουργού Παιδείας –κόντρα σε όλες τις «συντεχνίες» εκτός αλλά και εντός κλάδου).

Σήμερα είναι πιο ώριμο από ποτέ το χρόνιο αίτημα για γενναίο επανασχεδιασμό του Χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης με τη λειτουργία Ενός μεγάλου και ισχυρού Πανεπιστημιακού Ιδρύματος ανά Γεωγραφική Περιφέρεια της χώρας (εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης) με συγχώνευση Πανεπιστημίων και ΤΕΙ που θα οδηγεί σε ισχυρά και ανταγωνιστικά πτυχία, θα συνεργάζεται με Ερευνητικά Κέντρα, θα δίνει μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους και θα οικοδομεί πραγματική σχέση συνεργασίας με την Αγορά Εργασίας (υπό τη σκέπη αυτού του Ιδρύματος θα μπορούν πιθανόν να λειτουργούν και διετείς ή τριετείς κύκλοι σπουδών σε συγκεκριμένα επιστημονικά ή επαγγελματικά αντικείμενα). Δεν μπορώ να δεχθώ το επιχείρημα «εμείς κάναμε τόσο κόπο να στήσουμε το Ίδρυμα δεν θα έρθει τώρα το Πανεπιστήμιο να μας τα πάρει όλα…» ή «μα πως θα κάνουμε ΔΕΠ και ισότιμο με εμάς το ΕΠ των ΤΕΙ..». Κανείς δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, όλοι οι καθηγητές των ΤΕΙ άλλωστε έχουν πολύ ισχυρά ακαδημαϊκά προσόντα και τα Ιδρύματα έχουν αξιολογηθεί από εξωτερικούς κριτές, καταδεικνύοντας σε πολλές περιπτώσεις καλύτερες επιδόσεις στα ΤΕΙ από αυτές των Πανεπιστημίων. Μιλάμε για νέα Ιδρύματα με ισότιμη σχέση μεταξύ όλων των μερών και φυσικά τους απαραίτητους μεταβατικούς χρόνους αλλά και μεταβατικές διατάξεις για τους ήδη πτυχιούχους των Ιδρυμάτων. Επίσης μιλάμε για νέα Ιδρύματα που θα αποφασίζουν αυτόνομα αν θα δίνουν θεωρητική ή εφαρμοσμένη κατεύθυνση στις σπουδές τους, όπως άλλωστε έκαναν ήδη αρκετές Πολυτεχνικές Σχολές «αντιγράφοντας» το πρόγραμμα σπουδών των ΣΤΕΦ.

Παράλληλα με την συζήτηση για το νέο Χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης, θα πρέπει να δρομολογηθεί και η ένταξη όλων των αποφοίτων στα αντίστοιχα Επιστημονικά και Επαγγελματικά Επιμελητήρια (ΤΕΕ, ΟΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ), λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι απόφοιτοι Ιδρυμάτων τριετούς διάρκειας φοίτησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια, γίνονται πλήρη μέλη των Επιμελητηρίων και παίρνουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος (κάνοντας χρήση των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας…).

Είναι σήμερα ωριμότερη από ποτέ η ανάγκη προσέγγισης των Μηχανικών Π.Ε. και Τ.Ε., καθώς τα προβλήματα στην οικονομία έχουν δραματικές συνέπειες στην άσκηση του Επαγγέλματος όλων μας… Αξιώνουμε την πλήρη εγγραφή μας στο Τεχνικό Επιμελητήριο, κάνοντας χρήση όλων των σχετικών Ευρωπαϊκών διατάξεων αλλά και των νέων δεδομένων που δημιούργησε ο Ν.4254/2014, πέρα όμως από τις αντιπαραθέσεις, τις δικαστικές προσφυγές και τις απαιτούμενες Νομοθετικές ρυθμίσεις, πρώτο μεταβατικό βήμα θα μπορούσε να είναι η λειτουργία Τμήματος Μηχανικών Τ.Ε. μέσα στη δομή του ΤΕΕ, με συγκεκριμένο χρόνο ζωής και στόχο την προετοιμασία της αλλαγής του Κανονισμού Λειτουργίας του ΤΕΕ στην κατεύθυνση της εγγραφής μας ως πλήρη μέλη αλλά και την έναρξη ουσιαστικής συζήτησης για την αναμόρφωση του Πλαισίου Άσκησης Επαγγέλματος για όλες τις ειδικότητες –όπως άλλωστε προέβλεπαν οι διατάξεις του Ν.4254, αλλά δεν ενεργοποιήθηκαν ποτέ-.

Η στάση της Πολιτείας απέναντι στα κρίσιμα ζητήματα της Ανώτατης Παιδείας και ειδικότερα απέναντι στην Τεχνολογική Εκπαίδευση, υπήρξε διαχρονικά από αποσπασματική και αδιάφορη έως εγκληματική… Όμως πέρα από τις μαζικές φοιτητικές κινητοποιήσεις της δεκαετίας του ’90, ο χώρος μας παραμένει εδώ και χρόνια απαθής. 

Ήρθε ο καιρός να κάνουμε ένα βήμα προς τα εμπρός.

Στο χέρι μας είναι να διεκδικήσουμε με τόλμη, αποφασιστικότητα και αξιοπρέπεια αυτά που μας έχει στερήσει η Πολιτεία.

Το χρωστάμε στον εαυτό μας, αλλά κυρίως στους νέους πτυχιούχους, τους φοιτητές των Ιδρυμάτων, το χρωστάμε στα παιδιά μας.

Δημήτρης Σιάχος

Γραμματέας ΕΚΟ Μηχανικών Τ.Ε.

τ. Μέλος Κ.Δ.Ε. Ε.Ε.Τ.Ε.Μ.

Μέλος Πολιτικής Επιτροπής Ν.Δ.